Menekşe Toprak: Arılar ‘bizden öğrenecek şeyleriniz var’ diyor

Nida Dinçtürk [email protected]
DUVAR – Menekşe Toprak’ın son romanı “Arı Fısıltıları”, İletişim Yayınları’ndan çıktı. Eserlerinde insana dokunan öykülerin peşinden gitmesiyle tanınan Toprak, “Arı Fısıltıları”nda da aynı yolculuğu sürdürüyor. Fakat bu kez bu yolda ona, doğanın en mucizevi canlılarından olan arılar eşlik ediyor. Menekşe Toprak, “Arı Fısıltıları”nda, tıpkı çiçeklerden polen toplayıp bir petek dokuyan arılar gibi, acılarımız, insani aksaklıklarımız ve hikâyelerimiz üzerinde dolaşıyor, her birinden bir parça alıyor ve topladıklarını ihtişamlı bir petek gibi dokuyor. Eser, hepimizden parça taşıyan bir peteğe dönüşüyor.
Toprak, farklı kentlerden, hatta ülkelerden, aynı olgunun, ölümün peşinden bir köyde buluşmuş, yolu buradan geçmiş, buralı birine değmiş insanların hikâyesini anlatıyor. Olcay, Erkan, Azime, Yeşim, Suna, Derviş, Zahide, Deniz… Bu insanlar, çok farklı, hiç tanımadığımız kişiler değil. Bir kör kurşuna kurban giden, dünyanın yükünü çekemeyen, ardında gözü yaşlı bir anne bırakmış, evladını toprağa vermiş bir anne ya da kardeşini yitirmiş bir abla… Gözümüzün önünde Veysel’in yeşil gözleri, Dilek’in tebessümü, Şahap Baba’nın oğlunun fotoğrafına dokunuşu, Berkin’in uçurtması, Ezgi’nin gülümserken kısılan gözleri…
Menekşe Toprak bu hikâyede, yakın zamanda tattığımız tüm büyük acıları, açıkça ya da üstü kapalı anıyor. Adeta bir ağıt yakıyor, unutulmaması için zihnimize bir çentik atıyor. Bu buluşma, devlet, iktidar, din, kültür, kimlik gibi birbirimizden ayrışmak için kullandığımız ya da karşısında beraber yaşam mücadelesi verdiğimiz tanımları bir kez daha tartışmaya açıyor. Toprak, satır aralarında insanlar arasına çizilmiş tüm çizgilere ve yaratılmış ayrılıklara göz atıyor. “Arı Fısıltıları”, ölüm, kalım, inanç, sabır ve vicdan gibi insani eşiklerimizi dolaşıyor. Tüm bunlarla beraber, doğanın ayak izlerini de takip ediyor. Yani, hastalığı tarif ederken, reçetesini de fısıldayan cinsten.
Menekşe Toprak ile “Arı Fısıltıları”nı toplumsal kimliklerimizi, vicdanımızı, devletle ilişkimizi ve yaklaşan seçimleri konuştuk.
https://www.gazeteduvar.com.tr/kitap/2018/06/21/menekse-toprak-arilar-bizden-ogrenecek-seyleriniz-var-diyor/